woensdag, oktober 31, 2012

Prettig idee


Iemand zei: 'Je gaat steeds meer op je vader lijken.' Misschien is dat waar, maar zelf vind ik dat ik met het verouderen van mijn kop eigenlijk meer op mijn grootmoeder van vaderskant ga lijken. Althans op het portret dat ik van haar geërfd heb. Mijn vader was een stukjesschrijver. Ik ben dat ook meer en meer aan het worden. Hij noemde zijn stukjes stukjes. Ik noem ze cursieven (geen cursiefjes!). Een soort van column+. De bedoeling van een cursief is dat het enige literaire waarde heeft, zodat hij niet direct de volgende dag met de vis meegaat. Het is natuurlijk een beetje een woordenspel. Een stukje is een stukje. Als het een zekere omvang krijgt, noemen we het een kort verhaal. Als het een minimale omvang heeft, is het een zkv, een zeer kort verhaal. Die benaming is gekoppeld aan A.L. Snijders, misschien wel de beste, levende stukjesschrijver van het Nederlandse taalgebied. Ergens daartussen vinden we de column en het cursief. In wezen gaat het om de inhoud, niet om de lengte. Om het water dat in wijn verandert. Hoe is niet van belang, als het maar gebeurt.

Mijn vader schreef stukjes en soms preekte hij. Wat er van die preken bewaard is gebleven, is ergens bij de familie. Wat religie betreft ben ik het tegendeel van mijn vader. Ik zie even weinig heil in de boodschap van J. van Nazareth en al die andere verkondigers van welk geloof ook, als mijn beide grootvaders. 'Het slaat altijd een generatie over,' hoor je weleens zeggen. De stukjes die mijn vader schreef werden vooral opgenomen in het blad van de Rotterdamse Schaakbond (RSB), van waaruit ze soms werden overgenomen door Schakend Nederland, het orgaan van de KNSB. Ook schreef hij voor het blad van de rijkspolitie, waar hij als burgerambtenaar werkzaam was, en voor de schoolkrant van mijn middelbare school, waar hij, tot mijn chagrijn, lid van de oudercommissie was. Vaak schreef hij daarin over de natuur. We leerden van die stukjes meer dan van de biologieleraar, een voormalig kapitein van het KNIL, die het in de les vrijwel uitsluitend over zijn strijd tegen de Japanners had.

Er moeten heel wat stukjes van Ben Klok te vinden zijn. Op een paar uit het schoolblad na, heb ik er niet een. Bij zijn dood bleek hij niets te hebben bewaard. De Dordtse journalist en schaker Hans Berrevoets vertelde mij eens dat iemand in de buurt van Zwolle alle stukjes uit het RSB-blad en uit Schakend Nederland zou hebben verzameld. Ik heb die iemand weleens een e-mail gestuurd, maar Zwolle bleek ver weg en antwoord bleef uit. Ik kan natuurlijk in de Koninklijke Bibliotheek een en ander terugvinden, als ik maar de tijd neem om te zoeken. Misschien komt het er ooit van. Als ik werkelijk steeds meer op mijn vader ga lijken, lijken mijn cursieven qua stijl af en toe misschien ook wel op die van hem. Op de een of andere manier zou ik dat een prettig idee vinden.

©Kees Klok


Geen opmerkingen: