Industriële Revolutie en Romantiek

Lieve Stella,

Een paar dagen geleden ben ik aangekomen op Skyros. Een kort bezoek, overmorgen vlieg ik naar Thessaloniki voor de laatste week in Griekenland. Tot gisteren was het prachtig weer, maar in de loop van de avond sloeg het om. Vanmorgen werd ik wakker met regen en laaghangende wolken over de berg aan de overkant. Na een slechte nacht, waarin muggen mij nogal hebben geterroriseerd, ondanks dat ik zo'n elektrisch apparaatje met een gifgastablet had aangezet. Ik heb in de loop van de nacht wel een stuk of zeven, acht van die krengen doodgeslagen. Mijn rechter ooglid is opgezwollen. Door dat gifgas, of gewoon door pollen, want de hooikoortstijd is weer aangebroken. Veel last heb ik er in Griekenland niet van, in Nederland trouwens ook veel minder dan vroeger, maar zo'n dik ooglid overkomt me wel vaker. Meestal trekt het na een dag of wat weer bij. Hoe dan ook, het is een opgave dat leven dichtbij de natuur. Veel te veel vieze vliegjes en ander eng gedierte.

Dit keer ben ik te land en ter zee gekomen. Met een bus van de KTEL vanuit Athene en daarna met de boot vanuit Kymi naar Linaria. Ik wilde die ervaring weleens hebben. Je ziet wat van het land, varen is prettig, al moet het niet te hard stormen (ik heb er geen last van, maar al die kotsende mensen is minder), en het is goedkoper dan vliegen. In dit geval dan, want mijn (boot- en trein)reis naar Cambridge was een stuk duurder dan een vlucht. Bovendien compenseerde het een beetje voor het missen van de treinreis Thessaloniki - Athene, door die staking.

Ik heb weer een les geleerd: reis nooit door Griekenland op 1 mei. Althans niet met het openbaar vervoer. Ik moest niet alleen noodgedwongen met het vliegtuig, maar als Vaso en Alexis me niet hadden opgehaald, had ik op het vliegveld van Athene heel lang moeten wachten op een taxi, omdat de rest van het openbaar vervoer in de hoofdstad vrolijk staakte. Natuurlijk werd er ook in het centrum gedemonstreerd. 1 Mei mag niet voorbij gaan zonder gezwaai met de rode vlag. Op mijn zeventiende heb ik dat ook nog weleens gedaan, maar gelukkig ben ik geen zeventien meer.

Op mijn zeventiende schreef ik liefdesbrieven aan Wendy L. in Engeland. Mijn langbenige, roodharige vlam in die tijd. Ik denk nog steeds met genoegen terug aan de logeerpartijtjes bij haar, nu ja, bij haar ouders, in het gehucht Hooton op het schiereiland Wirral, achter Birkenhead. Twee jaar geleden heb ik in Liverpool nog eens over de Mersey staan staren naar Birkenhead. Toen kwamen die herinneringen weer krachtig boven. Avondwandelingen tussen de hagen met op de achtergrond de schoorstenen van de chemische industrie bij Ellesmere Port. Industriële Revolutie en Romantiek en te jong om dat allemaal goed te beseffen. Ik vraag me af of ze nog leeft, wat er van haar is geworden en of ik haar zou herkennen als ik haar onverwacht tegenkwam. Als ik zie hoe mijn eigen kop is veranderd, koester ik geen illusies en hoef ik er al helemaal niet mee in een of ander televisieprogramma.

Ik ben in Athene toch maar niet langs het pensioenfonds gegaan. Ik wacht eerst af wat er na dertig mei gebeurt. Nikos gaat morgen nog wel een keer voor me bellen naar zijn kennis op het ministerie om te vragen wanneer mijn verzoek om het pensioentje stop te zetten eindelijk eens wordt behandeld, maar het schijnt zo'n zootje te zijn, nu ze bezig zijn allerlei overheidspensioenfondsen samen te voegen, dat antwoord nog wel even kan uitblijven. Misschien maakt de 'mei-route', nu ik geen verklaringen van goed gedrag meer instuur, tenslotte een einde aan deze malle soap.

Een dag voor ik naar Athene ging belde Tilly, die een weekend in de hoofdstad was. Ze had gehoord dat Zorbas de deuren had gesloten. Ik schrok daarvan. Zou weer een gerenommeerde zaak, waaraan we zoveel herinneringen hebben, zijn verdwenen? Nog geen half uur nadat ik in het Herodion was aangekomen stond ik bij Zorbas voor de deur. Het was gewoon open en het was behoorlijk druk. Ik werd hartelijk ontvangen met een ouzo. Die avond ben ik in Hymittos uit eten gegaan met Vaso, Alexis en Alexis zijn moeder, om Vaso's verjaardag te vieren, maar de andere avonden heb ik bij Zorbas gegeten. De eerste na de boekpresentatie van Angelos Avgoustidis, met Shereen el Sherbini en Cornelia Maria van Zanten, een goede vriendin van Frans van Hasselt, de tweede alleen. Hoewel ik altijd aanspraak heb in Zorbas en weer gezellig heb gekletst met 'de jongens,' zoals Frans de obers noemde (het zijn ook nog steeds dezelfde 'jongens' uit de tijd van Frans), zag ik toch steeds weer die lege stoel waar jij had moeten zitten. Soms heb ik van die malle, romantische gedachten, net als op mijn zeventiende.

Het was een interessante presentatie van Angelos' boek, 400 Ouzo 400, in boekwinkel Epi Lexi. Karina Lampsa, journaliste en schrijfster, gaf een uitgebreide analyse, waarna voormalig minister van buitenlandse zaken, Dimitris Droutsos, het boek aanprees met een fraaie speech, maar het hoogtepunt was het lezen van een aantal fragmenten door Angelos zelf. De avond werd humorvol geleid door de jonge journaliste Eleonora Orfanidou. Na afloop was er receptie met wijn. Wijn die zo pijnlijk ontbrak bij de presentatie van jouw vertaling van Afrodite en Europa in Thessaloniki, maar goed, laten we dat maar wijten aan een misverstand, tenslotte heeft University Studio Press het later goed gemaakt met de mooie, postume uitgave van jouw dichtbundel.

Toen ik vanmorgen koffie ging drinken op de platia, moest ik vanaf de parkeerplaats, waar Nikos mij had afgezet, een hele omweg maken door allerlei steegjes, want de hoofdstraat wordt opnieuw geplaveid. Dat bracht mij op plekken waar ik normaal gesproken nooit kom en wat mij nog eens deed beseffen hoe schilderachtig Skyros-stad is. Het is nog tamelijk rustig, maar ik kan mij voorstellen hoe gezellig het hier in de zomer is. Ik speel nog steeds met de gedachten om in de zomer ooit eens literatuurworkshops te gaan geven, maar wie is daar zo in geïnteresseerd om er de reis voor te maken? Nu ja, Skyros heeft behalve dat natuurlijk heel wat meer te bieden. Het fijne hotel Achilleion van Nikos en Roos, bijvoorbeeld, met het prachtige strand voor de deur. Niet dat ik er gebruik van maak, want ik ben geen strandmens, dat weet je, maar toch, na 's morgens lekker te hebben geschreven kunnen de deelnemers naar het strand of mee naar de platia voor vertier, of een wandeling door de bergen maken en dan 's avonds heerlijk eten bij Lambros, waarna de strandbar in. Poëtischer kan het niet, toch?

FC Dordrecht heeft gisteravond voor een geweldige stunt gezorgd door Cambuur uit te schakelen in de eerste ronde van de nacompetitie voor promotie naar de Eredivisie. De thuiswedstrijd werd met 1-4 verloren, waarna niemand meer een cent gaf voor de Schapenkoppen. In de rust (ik heb het gevolgd via de iPad) stond Cambuur, geheel volgens de verwachting, voor met 1-0, maar in de tweede helft maakte Dordt vier doelpunten binnen twintig minuten, waarna, na een doelpuntloze verlenging, de strafschoppen volgden. Cambuur vier, Dordrecht vijf. FC Dordrecht is door en dat na zeven verloren wedstrijden en een gelijkspel! Nu moeten ze tegen Sparta, waar wel van zal worden verloren. Dat geeft niets, want voor de Eredivisie is er toch geen budget en dit Wonder van Leeuwarden heeft wat mij betreft het hele seizoen gered.

In gedachten, altijd,

Kees

Aspous, Skyros, 6 mei 2018

Foto: auteur