Verstandscrisis

Lieve Stella,

Vanmorgen kreeg ik een e-mail van het 'team aanbodselectie' van NBD Biblion, de club die recensies schrijft op grond waarvan bibliotheken hun aankopen baseren. Ze gaan de Griekse en Cypriotische besognes niet behandelen. Letterlijk schrijven ze: 'De reden hiervoor is: Voor deze titel verwachten wij te weinig belangstelling van de gemiddelde openbare bibliotheek.' Ik heb eens opgezocht hoeveel Nederlanders vorig jaar naar Griekenland of Cyprus op vakantie gingen. Meer dan een miljoen! Ik denk dat er een andere reden achter zit: meneer geeft iets in eigen beheer uit, via een Dordtse boekhandel, dus dat kan nooit wat zijn, anders had hij wel een echte uitgever gevonden. Nu zijn de kosten van het boek er ruim voor de presentatie al uit en zit ik niet op die paar euro's leengeld per jaar te wachten, dus ik reageer er verder maar niet op, ook niet op de mededeling dat terugsturen van de twee recensie-exemplaren te duur is. 

Gisteren ben ik helemaal naar Odysseas in de Kastritsiou gelopen, want de kuiten zijn wel weer aan de hellingen gewend. Ik heb de Agias Sophias genomen. Die is wel erg steil, maar dan kom ik langs de Experimentele School, waaraan wij beiden zoveel herinneringen hebben. Jij als docente, ik vanwege de schooluitwisseling in de jaren negentig. Nu is iedere collega die er toen werkte dood of met pensioen en zouden ze raar opkijken als ik ineens binnenstapte, maar in de twee jaar na jouw overlijden, toen Vasilis Chatzivassiliou directeur was, wipte ik nog weleens aan als ik in Thessaloniki was. De laatste keer dat ik nog wat mensen sprak uit de tijd van de uitwisseling was tijdens de viering van het 75-jarig bestaan in 2009. Ik zag dat ze net weer al die ziekelijke graffiti, die Thessaloniki zo ontsiert, op de schoolmuren hebben overgeschilderd. 

Een aardige herinnering uit de uitwisselingstijd. Twee van onze vwo-4 leerlingen waren zo verliefd op elkaar dat ze voortdurend liepen te zoenen. Op een gegeven ogenblik nam de toenmalige directeur, de heer Katramados, mij apart om te vragen of ik niet wat aan dat zoenen kon doen, want hij vond het maar een slecht voorbeeld voor zijn leerlingen. Ik heb ze toen gezegd dat als ze wilden zoenen ze het beste achter de boom op het schoolplein konden gaan staan in plaats van ervoor. Die jongen is nu een gerespecteerd doctor in de farmacologie, wat er van dat meisje geworden is weet ik niet, de verkering ging op een gegeven ogenblik uit en je kunt nu eenmaal niet van al je oud-leerlingen weten wat ze in het latere leven zijn gaan doen.

Rita en Sofia begroetten me allerhartelijkst en het aardige bij Odysseas is dat ik er altijd wel een bekende zie. Dit keer de advocaat Ioannis Androutsos. Altijd handig om een dikichoros te kennen want je weet het maar nooit met de bureaucratie hier. Vroeger vroeg ik weleens raad aan Artemis Kambas, maar die is vorig jaar benoemd tot rechter en heeft dus geen advocatenpraktijk meer. Het was aangenaam Ioannis na jaren weer eens te spreken. Hij was net als ik stamgast van Loxias, maar na de sluiting was hij een poosje uit beeld. Met Rita en Sofia is een beetje de sfeer van Loxias terug, of liever: de uitstekende keuken en de muziek die er vaak werd gespeeld, maar daar was de zaak wel veel groter. Als je wil eten bij Odysseas moet je vooraf reserveren anders is er alleen plek aan de bar en dat eet minder prettig. Voor ik de Kastritsiou insloeg ben ik even doorgelopen om te zien of Boneli nog bestaat. Gelukkig wel. Misschien koop ik er voor mijn vertrek nog wel een hoed. 

Volgens de kranten komt het eerste lijntje van de metro, van het treinstation tot Nea Helvetia, in november in bedrijf, maar dat was aan het station Agias Sophias niet te zien, daar is de boel nog volop met hekken afgezet, maar wie weet. De bouw heeft maar vijftien jaar vertraging opgelopen, of misschien nog wel langer, want ik weet niet meer precies wanneer hij volgens de planning gereed zou zijn. Het valt natuurlijk ook niet mee te bouwen in een land waar iedere kuil die je graaft wel een archeologische vondst herbergt en die moet dan uiteraard onderzocht worden. Men zegt dat het treinen zonder bestuurders worden. Dat lijkt me heel eng. Ik zal er weinig gebruik van maken, want er is nog geen lijn naar de Ano Polis en evenmin naar Ano Toumba. Ik doe het hier nog wel even met de taxi.

Ik heb zojuist naar de troonrede geluisterd. Weinig nieuws onder de zon, want de meeste kabinetsplannen waren al uitgelekt, maar het is wel wrang de koning waarderende woorden te laten zeggen over de sportprestaties van Nederland bij de Olympische en Paralympische Spelen, terwijl er stevig op sport bezuinigd gaat worden. Ik vraag me weleens af wat die man bij het uitspreken van zulke woorden moet denken. Dat iemand zin heeft om zo voor marionet te spelen! Het levert natuurlijk financieel wel wat op, al is de familie rijk genoeg van zichzelf om nooit, maar dan ook nooit te hoeven werken. Ik vind het, ik heb het je weleens eerder gezegd, geloof ik, vooral zielig voor die leuke prinsessen, die in een glazen huis moeten leven terwille van een sprookje voor de simpele geesten die op koningsdag met een oranje opblaaskroon op hun kop gaan lopen. Je zou die meiden in hun jonge leven gewoon een hoop wild plezier gunnen en niet dat een beetje voor aap moeten zitten als je pa een verhaal voorleest dat hij niet eens zelf heeft mogen schrijven.

Bij Konaki zat gisteravond een Duitse familie op het terras. Zo kwam ik er achter dat Rania wel goed Engels maar geen Duits spreekt. Ik moest even aan Visser denken, waar ook iedereen Engels spreekt, maar evenmin Duits. Er waren tijden dat we ons als Nederlanders op de borst klopten vanwege ons uitstekende talenonderwijs. Nu ja, als je les had van meneer Van Dalen of meneer Eckhardt dan leerde je niet veel, maar ik had dan weer het geluk dat mijn vader goed in talen was en Engels sprak ik al beter dan de leraar toen ik begon aan de middelbare school. Soms moet je gewoon de juiste familie hebben, maar wij kregen op school dus verplicht drie talen en daar heb ik later, toen ik geschiedenis ging studeren, heel veel plezier van gehad. Nog steeds trouwens, maar wat doen we in Nederland? We stellen alleen het Engels verplicht met als gevolg dat de meeste jongens en meisjes zodra ze over de oostgrens verblijven halve analfabeten zijn, om niet te spreken bij een bezoekje aan Brussel of Parijs. Als ze een taal willen leren nemen ze liever iets exotisch als Spaans of Japans, maar dan weer geen Nieuwgrieks.

Laat ik me niet druk maken. De rechts-extremisten waar we nu mee zitten opgezadeld hebben nog veel idiotere plannen. Minder buitenlandse studenten, terwijl de universiteiten erom schreeuwen, want er zijn onvoldoende Nederlandse studenten en het gaat nu prima met die universiteiten. Dat hoorde ik vanmorgen van de bestuursvoorzitter van de Rijksuniversiteit Groningen. Ze willen ook een asielcrisis uitroepen, terwijl daar geen enkele juridische grond voor is. Er heerst een verstandscrisis in het kabinet! Het Centraal Planbureau en nog een paar van dat soort nuttige instellingen waarschuwden vanmorgen ook ernstig voor de negatieve gevolgen van de plannen van die club. Een mevrouw van het MKB uitte eveneens op de radio haar diepe zorgen, maar het gefrustreerde deel der natie stemt straks weer gewoon op extreem-rechts, want de eigen bijdrage voor de zorg gaat omlaag en misschien krijgen we eindelijk nog een keer het 'kwartje van Kok' terug. Ik ga naar de kroeg, het is mooi geweest.

In gedachten, altijd,

Kees

Thessaloniki, 17 september 2024

Foto: auteur