In Memoriam Stella Timonidou/Στη μνήμη της Στέλλας Τιμωνίδου (1946-2007)

Lieve Stella,

Het is moeilijk te bevatten dat je op deze dag alweer zeventien jaar geleden afscheid van ons moest nemen. Gelukkig zijn er de herinneringen en jouw poëzie die je levend houden. Je schreef dit prachtige gedicht in het Nederlands en in het Grieks, geen vertaling, maar een interpretatie zoals jij vond dat het in die talen moest:

Αγαπητή Στέλλα,

Είναι δύσκολο να πιστέψεις ότι αυτή τη μέρα πριν από δεκαεπτά χρόνια έπρεπε να μας αποχαιρετήσες. Ευτυχώς, οι αναμνήσεις και η ποίησή σου είναι εκεί για να σε κρατήσουν ζωντανό. Έγραψες αυτό το όμορφο ποίημα στα ολλανδικά και ελληνικά, όχι μετάφραση, αλλά ερμηνεία όπως νόμισες ότι θα έπρεπε να είναι σε αυτές τις γλώσσες:

De boomgaard van meneer Asimákis

Een klein lapje grond 

en daar omheen lage 

joodse huisjes. De bomen 

benauwend dicht

voor onze ramen geplant 

waren de reden 

voor buurvrouw Victoria,

met het dure ondergoed

(ze schepte in elk geval op 

dat ze dat droeg),

om Homerisch ruzie te maken 

over haar fundering wanneer ze 

meneer Asimákis ook maar zag, 

de ene keer om te schoffelen, 

de andere om water te geven 

of te snoeien.

En wat had die gaard wel niet:

bijna alle soorten vruchtbomen

en zelfs druivenranken over een pergola.

En verder allerlei groenten:

bosuien, knoflook, sperziebonen, 

aardappelen, tomaten en aubergines.

Ook peterselie ontbrak niet.

Als kinderen sprongen we soms

uit het raam en stopten onze blouses 

stiekem vol met vruchten, want 

meneer Asimákis was niet erg gul

en als we werden betrapt

zwaaide er wat…..

De boomgaard is asfalt geworden 

en wie zal zeggen wat er 

met meneer Asimákis is gebeurd.

Stella Timonidou

Ο οπωρώνας του κυρ- Ασημάκη

Μια σπιθαμή γη και γύρω γύρω

χαμηλά εβραίικα σπιτάκια.

Τα δέντρα είχαν φυτευτεί σε απόσταση 

αναπνοής απ’ τα παράθυρά μας

και γίναν αφορμή για τη Βικτώρια 

τη διπλανή, με τα ακριβά εσώρουχα 

(έτσι τουλάχιστον καυχιόταν πως φορούσε)

να στήνει ομηρικό καυγά για τα θεμέλιά της

όταν έβλεπε τον κυρ-Ασημάκη πότε να σκαλίζει, 

πότε να ποτίζει και πότε να κλαδεύει.

Και τι δεν είχε αυτό το περιβόλι:

όλα σχεδόν τα οπωροφόρα δέντρα

ακόμη και κληματαριά σε πέργολα.

Και πιο πέρα όλα τα ζαρζαβατικά:

κρεμμυδάκια, σκορδάκια, φασολάκια,

πατάτες, μελιτζάνες και ντομάτες.

Δεν έλειπε κι ο μαϊντανός.

Μερικές φορές παιδιά πηδούσαμε

από τα παράθυρα και στα κλεφτά

γεμίζαμε τους κόρφους μας με φρούτα,

μια και ο κυρ-Ασημάκης δεν ήταν 

απλοχέρης, τουναντίον σφιχτοχέρης.

Ο οπωρώνας στο μεταξύ έγινε άσφαλτος,

και ποιος ξέρει τι απέγινε ο κυρ-Ασημάκης.

Στέλλα Τιμωνίδου

Θεσσαλονίκη, 05. 8. 2003

Marionet Mark

Ooit zei Stella: 'We hebben geluk dat we nooit een oorlog aan den lijve hebben ondervonden.' Het klopte niet helemaal, ze werd tijdens de Griekse burgeroorlog geboren, maar ze was nog zo klein toen die afliep, dat ze er geen herinneringen aan had. Stella zal geen oorlog meer meemaken, daarvoor is ze te jong overleden. Wat mij betreft weet ik het zo net nog niet, als we de alarmistische taal, de oorlogshitserij van Mark Rutte moeten geloven. Het is in dit verband misschien goed om ons te herinneren hoeveel de achtereenvolgende kabinetten Rutte hebben bezuinigd op defensie.

Het is misschien ook goed om te bedenken dat Rutte niets meer en niets minder is dan de loopjongen van Washington, dat de dienst uitmaakt in de Navo. De VS willen dat de leden van de Navo hun defensiebegroting flink opschroeven. Dat is de basis van Ruttes geroep over oorlog. Rutte, de man van de stikstofcrisis, het lerarentekort, het personeelstekort in de zorg en de woningcrisis, om maar een paar kleinigheden te noemen.

Mark Rutte en de Navo. Ik moet even denken aan vrijwel vergeten 'grootheden' als Dirk Stikker, Jozef Luns, Jaap de Hoop Scheffer en nu onze Mark. Marionet Mark. Ik denk dat hij nuttiger werk zou hebben als hij na zijn dubieuze premierschap het onderwijs was ingegaan.

Foto: archief auteur

Een onvervalst staaltje van discriminatie!

Onlangs nam de Tweede Kamer een motie aan van het VVD-lid Bente Becker inzake het gegevens bijhouden over culturele en religieuze normen en waarden van Nederlanders met een migratieachtergrond. Als mijn vrouw Stella nog zou leven, zou dat betekenen dat ze voortaan door de overheid in de gaten wordt gehouden. Zij vestigde zich in Nederland als mijn echtgenote, maar behield haar Griekse nationaliteit. Dat zou de overheid zomaar als een extra gevaar kunnen opvatten, zeker voor iemand die voor haar pensionering werkzaam was als onderwijsattaché op de Griekse ambassade in Den Haag en zich daarna overgaf aan een staatsgevaarlijke activiteit als het vertalen van Nederlandse literatuur in het Grieks. 

Door haar vroegtijdig overlijden hoeft zij zich geen zorgen te maken over dit onvervalste staaltje van discriminatie en het afglijden van wat de Nederlandse normen en waarden allereerst zouden moeten zijn, zoals verwoord in artikel 1 van onze Grondwet:

Allen die zich in Nederland bevinden, worden in gelijke gevallen gelijk behandeld. Discriminatie wegens godsdienst, levensovertuiging, politieke gezindheid, ras, geslacht, handicap, seksuele gerichtheid of op welke grond dan ook, is niet toegestaan.

Ik maak mij die zorgen wel. Deze discriminerende, de Grondwet schendende motie is ingediend door een Kamerlid van de VVD, tegenwoordig een soort PVV-light die geleid wordt door een opportunistische dame die aan moraal en fatsoen geen boodschap lijkt te hebben. Cynici zouden zich gelukkig prijzen dat ook zij op grond van deze motie in het overheidsvizier wordt gehouden. Een motie die wordt gesteund door een meerderheid van de Kamer, waar artikel 1 van de Grondwet klaarblijkelijk niet algemeen bekend is. Ik vind het schandalig en buitengewoon verontrustend! 

Foto: archief auteur