zaterdag, december 09, 2023

Intellectuele neergang




Er is ophef en verbazing in het land over een rapport waaruit blijkt dat Nederlandse leerlingen tot de slechtste lezers van Europa behoren. Ik kijk er niet van op. In de tientallen jaren dat ik lesgaf in geschiedenis in het middelbaar onderwijs, heb ik mijn vak zien verloederen als slachtoffer van allerlei modieuze en steeds weer tot mislukken gedoemde 'onderwijsvernieuwingen' waaronder de flauwekul van de middenschool, de verlengde brugklas en het lachertje dat de tweede fase werd genoemd. Al die jaren vochten wij als geschiedenisdocenten tegen de vermindering van lesuren, die steeds weer om de hoek kwam kijken en tegen een verschraling van de vakinhoud. 


De nadruk op 'vaardigheden' en de afkeer van vakinhoudelijke kennis bij de vele duurbetaalde zijlijnwerkers, die het immer beter menen te weten dan de deskundigen in het veld, hebben de kennisvakken (waaronder geschiedenis) enorme schade toegebracht. Tenslotte zijn we in Nederland zo diep gezonken dat in de onderbouw van menige vmbo/mavo die vakken helemaal niet meer zelfstandig worden gegeven, maar in een soort waterig soepje zijn gecombineerd dat als 'zaakvakken' wordt geserveerd en in het havo en vwo zijn ze, althans op een aantal scholen dat mij bekend is, waaronder helaas ook de school waaraan ik lange tijd aan de vwo-afdeling was verbonden, in de onderbouw gereduceerd tot een een-uurs vak. 


In de vier 'profielen' in de bovenbouw is geschiedenis maar in twee een verplicht vak. Ergo, een groot deel van de Nederlandse jeugd dat een middelbare schooldiploma behaalt, heeft een volstrekt onvoldoende kennis van geschiedenis, terwijl wetenschappelijk onderzoek al jaren uitwijst dat het juist voor het verkrijgen van voldoende leesvaardigheid essentieel is dat ze toereikende kennis hebben van vakken als aardrijkskunde en geschiedenis. De verbazing over de 'ontdekking' van de lidmaatschapskaart van de NSDAP van wijlen prins Bernhard was spreekwoordelijk voor de intellectuele neergang van het land. Het was een al decennia eerder bekend geworden feit, maar er mankeerde iets aan het historisch geheugen van een groot deel van de Nederlanders. 


Al die gemankeerde lezers hebben wel stemrecht. Zou het daar mede aan liggen dat een vijand van de democratie, die al vele jaren lang geen boodschap heeft aan de rechtsstaat, die mensen demoniseert, die veroordeeld is wegens discriminatie, die twijfelachtige banden met het Kremlin heeft, die het parlement een nepparlement noemt en die met imbeciele plannen als een nexit en een terugkeer naar de gulden van Nederland een doodarme, internationaal geïsoleerde staat dreigt te maken, de verkiezingen heeft gewonnen?


Foto: auteur



Geen opmerkingen: