vrijdag, april 20, 2012

Skyros (2)


Op 6 mei worden er in Griekenland parlementsverkiezingen gehouden. In de pers zijn die al uitgeroepen tot de belangrijkste sinds de val van het kolonelsregiem, maar hier op Skyros heb ik nog geen partij-affiche gezien. Het kan zijn dat ik niet goed heb gekeken. Het leeft wel, alom merk je dat de mensen zich zorgen maken over de toekomst en dat er grote twijfels zijn of de Griekse politici, de hoofdverantwoordelijken voor de toestand van het land, in staat zullen zijn Griekenland te redden. Ver van Athene met zijn demonstraties, stakingen, verkeerschaos en toenemende criminaliteit, lijkt er ogenschijnlijk weinig aan de hand. Over de baai waar volgens de mythe ooit Achilles vertrok om deel te nemen aan de strijd tegen Troje waait een aangenaam zeewindje, de palm voor mijn balkon wuift mij vriendelijk toe, aan de overkant kraait een haan, nu en dan passeert een auto en als ik de deur uit ga hoef ik niets af te sluiten en kan ik met een gerust hart gaan wandelen. 



Het is vroeg in het seizoen en dat betekent dat het nog stil is in Aspous, maar die stilte bedriegt. Het is te stil. Met (Orthodox) Pasen, het afgelopen weekeinde, hadden de hotels en appartementen vol moeten zitten. Wat mooier dan Pasen op een Grieks eiland? Maar de Grieken bleven grotendeels thuis, in de chaos van Athene of in de menselijker drukte van Thessaloniki. Veelal uit geldgebrek. Een goede vriend van mij, een gepensioneerd hoogleraar die Pasen altijd met zijn vrouw op een van de eilanden doorbracht, is ook thuisgebleven. Door de kortingen op zijn pensioen, de idioot hoge paniekbelasting op onroerend goed (via de elektriciteitsrekening), maar vooral door de medische kosten die hij betaalt voor zijn dochter en haar gezin, zijn de reserves op en kan hij nauwelijks van zijn pensioen rondkomen. We spreken hier over een emeritus hoogleraar, hoe moet de minder bedeelde gepensioneerde er wel niet aan toe zijn? Vooral als hij ziek is en zijn medicijnen zelf moet betalen omdat de kas van het ziekenfonds leeg is en de apothekers anders niet meer leveren. 


De paniekbelasting op onroerend goed treft op Skyros de hotel- en appartementenhouders nog eens extra, omdat gekeken wordt naar het aantal vierkante meters. Die worden vermenigvuldigd met een handvol euros en dat is het bedrag dat moet worden betaald. Hotelhouders en appartementenverhuurders moeten ineens duizenden euros ophoesten voor vele vierkante meters die niet of nauwelijks meer iets opbrengen. Omdat Skyros vrijwel helemaal afhankelijk is van het binnenlands toerisme, valt de charadj, zoals de belasting wordt genoemd (het Turkse woord voor de extra belasting die christenen en joden in de Osmaanse tijd moesten betalen) hier veel zwaarder op te brengen dan in gebieden waar het buitenlands toerisme bloeit. Daar houdt het verre Athene geen enkele rekening mee. Dat de dreigende faillissementen ook de charadj zullen doen opdrogen lijkt de politiek zich niet te realiseren. Het is sowieso verbijsterend dat er nu al over nieuwe bezuinigingen en kortingen op pensioenen en salarissen wordt gesproken. Alle maatregelen om de crisis te keren, die grotendeels neerkomen op geld proberen te halen waar het niet zit, hebben geleid tot het dramatisch instorten van de economie en een vicieuze cirkel van steeds hogere kortingen en almaar verminderende staatsinkomsten. En dat met een bankier als eerste minister. Het hoofddoel van de aanpak van de crisis lijkt vooral het buiten schot houden van de banken, die met de Griekse politici de grootste verantwoordelijkheid voor de crisis dragen. 


De Grieken zijn niet gek. Ze hebben heel goed door wie het land in deze situatie heeft gebracht, maar hoe het gebrek aan vertrouwen in het politieke systeem zich op 6 mei zal gaan vertalen, valt moeilijk te voorspellen. De oppositie, vooral bestaande uit extremistische partijen ter linker en rechterzijde, biedt geen enkel alternatief, behalve grote woorden en ter linkerzijde het aanmoedigen van desastreuze stakingen. Van de vakbonden moeten de Grieken het ook niet hebben. De veelvuldige stakingen die worden uitgeroepen door de vakbondsbonzen, gaan vooral om het behoud van eigen positie en eigen deelbelang. Ook dat beginnen de Grieken steeds meer door te krijgen, al voelt menigeen zich door groepsdruk of bedreigingen gedwongen mee te staken. 


Dat aan iedere crisis hoe dan ook ooit een eind komt is zeker, maar ondertussen leven de Grieken tussen hoop en wanhoop. Vooral dat laatste. Het aantal zelfmoorden is het laatste jaar omhooggeschoten, in het zonnige land dat ooit het laagste percentage zelfdodingen van Europa had, en tienduizenden, veelal hoogopgeleide Grieken verlaten noodgewongen het land. Het wordt inderdaad een cruciale dag, de 6e mei, maar wat dan? Zullen de Griekse politici en vakbondsleiders de grootheid kunnen opbrengen om politieke zelfmoord te plegen en plaats te maken voor een nieuwe lichting die het land er weer bovenop kan helpen? Of zitten die talenten inmiddels allemaal in het buitenland? Ik ga een wandeling maken, de zeewind opsnuiven, een Griekse koffie drinken en kijken of ik een verkiezingsaffiche kan ontdekken. 






Geen opmerkingen: