zondag, november 27, 2022

Aguardente velha




Het is weer zo'n kutzondag, denkt Warnaar, terwijl hij uit het raam naar het loodgrijze wolkendek en de natte straat staart. Hij haat regenachtige zondagen, hij haat de wintermaanden, vooral die zogenaamde donkere dagen voor kerst. Hij wenst degene die de wintertijd heeft verzonnen een langdurig verblijf in het vagevuur toe. Om half vijf al het licht aan, op dagen als deze nog eerder. Lekker met de huidige energieprijzen.


Ieder najaar als de bomen gaan verkleuren en uiteindelijk de straat vullen met afvalblad, dat de gemeentereiniging gewoon laat liggen, ondanks dat hij zich scheel betaalt aan zogenaamde reinigingsrechten, begint hij tegen de naderende winter op te zien. November, december, januari, februari, het kan hem allemaal gestolen worden. Soms boekt hij, om even een paar dagen uit de koude, nevel en nattigheid te zijn, een retourtje Lissabon, maar hij heeft last van een beknelde zenuw, die het lopen bemoeilijkt. Nog iets om chagrijnig van te worden. Evenals van die milieu-apostelen, die het liefst willen dat hij de trein naar Lissabon neemt.


Hoe lang is het geleden dat ik in Lissabon was, vraagt hij zich af. Hij weet het niet precies meer, wel dat hij regelmatig ging eten in het restaurant van de halfblinde fadozanger Luis Braga in de Rua Diario de Noticias. Wie noemt er nu een straat naar een dagblad? Het barstte er van de eetzaakjes met fado, maar in dat van Braga zag je vrijwel alleen Portugezen. Ze schonken er voortreffelijke aguardente velha, dat herinnert hij zich nog wel.


Foto: auteur



woensdag, november 16, 2022

Rente




Hij krijgt bericht van zijn bank: de rente die hij op zijn spaarrekening krijgt gaat omhoog: van 0,0% naar 0,25%. De genereusheid van zijn bank ontroert hem. Dat er van zijn spaarrekening weinig over is, stemt hem tot tevredenheid. Hij gebruikt zijn centen beter dan ze op een bank te laten verpieteren. Hij bedenkt dat hij nodig een paar broeken moet kopen, dat een warme trui welkom zou zijn en dat zijn iPad aan vervanging toe is, maar heeft hij nog wel behoefte aan iets tussen zijn laptop en zijn mobiele telefoon?


Hij controleert zijn voorraad sigaren. Hij heeft inmiddels twintig kistjes van vijftig stuks bijeengesprokkeld. Iedere maand een of twee erbij. Hij wil er net zolang mee doorgaan tot hij genoeg heeft om voor de rest van zijn leven het anti-rookfanatisme, het syndroom van (Fons) Nijpels, het hoofd te kunnen bieden. Nog een manier om zijn spaarrekening in de hand te houden: het laten bouwen van een klimaatkamer in huis.


Het klimaat, denkt hij, ook zoiets. De mensheid plant zich voort als een razende, daar zijn geen klimaatreddende maatregelen tegen gewassen. Hij vindt het terecht dat de jongere generatie te hoop loopt tegen de klimaatcrisis, maar haat de manier waarop. 'En straks gaan ze allemaal ook weer kinderen maken', moppert hij tegen zijn spiegelbeeld. Op koude, vochtige dagen is die spiegel in zijn hal soms beslagen. Warnaar hoopt dat het zijn tijd wel zal duren. '0,25%', zegt hij tegen het glas, 'dat moet ik met een borrel gaan vieren'.


Foto: auteur


woensdag, november 09, 2022

Wijwater




Lieve Stella,


Vandaag is het precies een maand geleden sinds ik je schreef en ik zit met een probleem. Voor ik naar Griekenland ging had ik al wat pijn met lopen, maar het was dragelijk en ik ben niet zo van direct naar de dokter gaan. Het gaat wel weer over, dacht ik, net als met de ischias, waar ik twee jaar geleden last van had. Toen deed ik oefeningen van de beweegtherapeute, die goed hielpen, en dat deed ik nu weer, maar van lieverlee werd het toch erger, zodat ik uiteindelijk naar een fysiotherapeute ben gestapt. Weer ischias, nu niet links, maar rechts en heviger dan de eerste keer. Ik ben er met mijn eigenwijze hoofd weer eens te lang mee blijven lopen! 


Ik ben door de therapeute een paar keer stevig aangepakt en moet thuis een soort rekoefeningen doen, in de hoop dat het helpt. Ik denk dat er enige verbetering in zit en dat moet ook, want ik wil snel de stadswandelingen weer oppakken. Dat is erg leuk om te doen, maar het gaat een beetje op en af, ik bedoel: niet die wandelingen, maar de pijn. 's Morgens ben ik een kreupel mannetje, in de loop van de dag krijg ik praatjes en 's avonds, afhankelijk van hoe moe ik ben, komt de pijn weer op, of blijft hij weg.


Tot zover het gezondheidsbulletin. Vroeger kwam er een vriendin, ik moest tante Corrie zeggen, bij mijn ouders over de vloer, die altijd klaagde over allerlei bijzondere kwaaltjes. Als iemand over een ziekte vertelde, had tante Corrie die ook gehad, uiteraard in heviger mate, en er was nooit een dokter die deugde. Allemaal kwakzalvers die haar niet begrepen. Tante Corrie is vierennegentig geworden. Mijn moeder had ook regelmatig last van ischias. Ze is er negentig mee geworden. Er is nog hoop. Fietsen gaat moeiteloos, dus ik kan gewoon naar de kroeg, dat moest er nog bij komen.


Over de kroeg gesproken: afgelopen zaterdag werd De Lachende Monnik ingezegend. Vroeger was dat cafĂ© Arina. Mede door de coronanarigheid sloot Arina haar deuren en is de boel overgenomen door iemand uit Rotterdam, Vincent, die de zaak grondig heeft verbouwd en ingericht met crucifixen, heiligenbeelden en kerkelijke vaandels. Langs de wanden staan echte kerkbanken. Heel sfeervol en ook wel bijzonder in Dordrecht, dat ooit een beetje bekend stond als hoofdstad van de biblebelt, al denk ik dan persoonlijk eerder aan Ede of Nijkerk. We komen er af en toe bijeen met het Genootschap ter Bevordering van Eb & Vloed, de borrelclub van gepensioneerde leraren van het Stedelijk Dalton Lyceum. Ook op maandag kom ik er wel. Dan is Visser dicht en doe ik soms een rondje van huis naar huis via Centre Ville, De Lachende Monnik en het nabije Costa d'Oro. Een heer moet wat na een dag hard werken.


Toen ik een uitnodiging kreeg voor die inzegening dacht ik aan een acteur die een stukje kwam opvoeren, maar het bleek om een echte priester en een diaken te gaan, die er in de afgeladen kroeg een mooie plechtigheid van wisten te maken. Knap voor een gemengd publiek met lieden van allerlei al dan niet religieuze slag. De priester had een goed verhaal over liefde en het genieten van de goede dingen des levens, de diaken las een paar treffende passages uit het boek Prediker, waarna we allemaal 'amen' zeiden alsof we iedere week daar zo zitten, en vervolgens werd het wijwater rond gesprenkeld. Er was geen spoor van de wrekende God uit de biblebelt, die zo graag straft tot in het zevende geslacht, dat is het prettige aan de rooms-katholieken. 


Ik heb van de weeromstuit een beeld van de Heilige Antonius van Padua besteld. Dat komt doordat ik mij herinnerde dat die bij tante Christien, een andere vriendin van mijn moeder, die nooit klaagde over ziektes, maar wel rooms was, op een plankje boven de radio stond. Die radio stond weer op een kastje, centraal opgesteld langs de muur, zoals later (ik heb het nu over de jaren vijftig, toen ik nog zeer jong en onbedorven was) de televisie. Toen tante Christien overleed erfde ik die radio en dat kastje, maar ik heb geen idee waar sint Antonius is gebleven. Ze riep hem altijd aan als ze iets kwijt was, bijvoorbeeld: 'Sint Antonius, beste vrind, maak dat ik mijn sleutels vind' en die vond ze dan. Ik wil ineens, waarom weet ik eigenlijk niet, de boel compleet hebben, terwijl het ook handig is als je eens iets niet kunt vinden. Baat hij niet, hij schaadt ook niet (wedden dat er weer iemand gaat zeiken, dat het 'baat het niet, het schaadt ook niet' moet zijn?). Ik verwacht dat hij vandaag of morgen voor de deur staat. Niet die zeikerd, maar de bezorger van sint Antonius.


Ik heb ineens de draad van het literair dagboek weer opgepikt en daar de afgelopen dagen hard aan gewerkt. Het gaat altijd bij vlagen, maar ik had er nu lang niets meer aan gedaan. Toch moet deel VIII een keer gereed, ik weet dat er mensen op zitten te wachten. Ik ben nu gevorderd tot mijn eerste lange vakantie bij jou in Griekenland in 1988 en dat roept dierbare herinneringen op. De week in het buitenhuis van Anastasia en Socrates in Mikiverna. Fantastisch weer, prachtig huis voor ons alleen, veel wijn, iedere dag seks. Wat later in de maand de tocht naar Parga, Konitsa, Kastoria en Edessa. Ik zie weer dat huisje waar we zaten op een camping in Parga, waar omheen een buslading Franse scholieren sliep, niet in tenten, maar in de openlucht. Vast een armlastige school uit een of andere banlieu, al gedroegen ze zich heel behoorlijk. Ik vond in een van de albums een foto waarop jij een fles vult met het heldere en ijskoude water van de Voidomatis, in de Zagoria, een van de ruigste en mooiste streken van Griekenland. Tussen dat reizen door verloofden we ons tijdens een etentje met de naaste familie. Je moeder vond dat eigenlijk maar niks. Toen was ik nog die vreemde buitenlander die achter haar dochter aanzat. Een heiden bovendien. Pas toen we netjes trouwden in de Agia Sofia in Thessaloniki en ik niet lang daarna de patriarch van Constantinopel een hand had gegeven, op een receptie bij de Griekse ambassadeur in Den Haag (jij werd niet uitgenodigd, want wel diplomaat, maar vrouw) was ze er helemaal mee verzoend. Jouw vader vond het allemaal geweldig, wij mochten elkaar vanaf het eerste moment. Het hielp dat hij aardig Frans sprak, want toen kende ik nauwelijks Grieks.


Tegenwoordig is mijn Grieks goed genoeg om ruzie te maken met de belastingdienst daar. Er is weer eens gelazer. Onlangs, je houdt het niet voor mogelijk, kwamen ze er achter dat ik de aangifte over 2015 (!!!) een paar dagen te laat had ingeleverd. Of ik maar honderd euro boete wilde overmaken. De boekhouder gaat er achteraan, want voorlopig ben ik dat niet van plan. Het is een prachtland, Griekenland, om vakantie te houden of een maandje te schrijven, maar God helpe je de brug over als je met de autoriteiten te maken krijgt. Dan is het net Nederland, al hebben ze daar geen toeslagenaffaire, voor zover ik weet. Het courante schandaal in je vaderland is het afluisterschandaal. De regering schijnt op grote schaal allerlei politieke voor- en tegenstanders te hebben afgeluisterd. Ik herinner me dat jij pas als attachĂ© op de ambassade in Den Haag werkte en bang was dat onze telefoon werd afgeluisterd. Ik lachte dat weg en dacht dat het een trauma was uit de tijd dat je tijdens het kolonelsbewind studeerde. Achteraf bedenk ik dat je weleens gelijk kunt hebben gehad.


In gedachten, altijd,


Kees


Dordrecht, 9 november 2022.


Foto: auteur