Op
weg van het Tijdelijk Schrijfhok naar de benedenstad daal ik de Agia
Sofiastraat af. Mijn blik valt op de naam van een steeg die ik
passeer: Uraniastraat. Urania, de muze van de sterrenkunde.
Onwillekeurig moet ik aan Charles Dickens denken, die samen met de
puissant rijke mejuffrouw Coutts een tehuis voor gevallen meisjes
stichtte, dat Urania Cottage werd genoemd. Doel was deze meisjes weer
op te heffen (zoals wij toen in Nederlands-Indië
bezig waren den Javaan
op te heffen), door hen de nodige huishoudelijke handigheden te leren
en hen daarna te verschepen naar Australië of Canada, om daar te
trouwen en nog lang en gelukkig te leven.
Dickens
heeft Griekenland nooit bezocht, laat staan Thessaloniki, dat in de
negentiende eeuw met Smyrna concurreerde om de positie van de tweede
stad van het Osmaanse Rijk. Gevallen meisjes zijn in de Uraniastraat
waarschijnlijk niet te vinden, wel in de benedenstad in the
seedy side of town,
tussen de haven en het station. Veel sterren zijn er tussen de omhoog
torenende flats in de Uraniastraat 's nachts trouwens ook niet te
zien.
Het
Tijdelijk Schrijfhok ligt in wat vroeger de Turkse wijk was. Even
boven de straat waar in 1917 de grote stadsbrand ontstond.
Zesendertig uur brandde het, waarna driekwart van de stad in de as
lag. Het is een schilderachtige buurt, waar je nog het een en ander
terugvindt uit de tijd dat de mobiele telefoon en het internet
behoorden tot de zonderlinge dromen van een doorgedraaide Willy
Wortel. Ik word zowat van de stoep gelopen door een meisje dat geheel
in de ban van haar smartphone lijkt. Ze werpt me een nijdige blik
toe, want het is natuurlijk mijn schuld.
De
brand veranderde voor een groot deel het aanzien van de stad. De
geschiedenis verdreef de Turken en later ook vrijwel alle Joden, die
eind negentiende eeuw nog de grootste groep inwoners vormden.
Thessaloniki werd daarom wel het Jeruzalem van de Balkan genoemd. Wat
het internet allemaal nog teweeg gaat brengen, valt met geen
mogelijkheid te overzien, maar het Grieks kent nu in ieder geval het
werkwoord γουγλάρω.
Foto: Kees Klok
Geen opmerkingen:
Een reactie posten