Doorwaternat

Ik zit in de aula van het Stedelijk Dalton Lyceum aan de Overkampweg. De zaal is sfeervol versierd en gevuld met ouders, familie en vrienden van de geslaagden van dit jaar en hun leraren. De laureaten hebben zich in de docentenkamer verzameld, althans een deel, het zijn er te veel om alle diploma's op één avond uit te reiken. Het is de op één na laatste lichting die nog les van mij heeft gehad voor ik het onderwijs verliet. Volgend jaar de laatste, daarna ben ik voor de leerlingen een vreemde, een naam op een bordje boven de deur van mijn vroegere lokaal met daar onder: 1974-2010. Ook voor de jongere docenten ben ik een vreemde. Een man die af en toe binnenwandelt en in het rookhok een pijp opsteekt. Iemand die ooit lesgaf in iets en zo af en toe nog weleens komt helpen als er in een tentamenweek te weinig surveillanten zijn. Behalve voor oud-leerlingen die inmiddels zelf docent op het SDL zijn geworden.

De Blijde Inkomste van de geslaagden wordt aangekondigd. Er klinkt plechtige muziek, een rookmachine slaat aan, wij gaan staan alsof het de graaf en gravin van Holland zelve betreft met hun gevolg. Onder luid applaus komen ze uit de nevelen tevoorschijn, de ridders en jonkvrouwen. De jongens keurig in pak, de meisjes in mooie jurken. Mini is weer helemaal in. Onlangs hoorde ik daar een moraalpredikster uit de verbiedersmaffia nog over dreinen op de radio, alsof we weer in de jaren vijftig zitten. Het staat fleurig en soms zelfs gedistingeerd. Het is aandoenlijk zoals sommige meisjes worstelen met de hoge hakken die ook weer in de mode schijnen te zijn. De ceremonie kan beginnen. Er zijn de vaste onderdelen: het welkomstwoord van de directeur, dat van de coördinator van de bovenbouw, het toespreken van de geslaagden door de leraren van hun keuze. Soms met sprankelende humor, soms met het nogal afgezaagde terugblikken op de ondeugden van de laureaat. Dan het tekenen van het diploma, altijd een plechtig ogenblik. Hoe vaak zat ik niet achter die tafel om er op te letten dat alles gebeurde volgens de regels van de boven ons gestelde Autoriteiten?

Als het laatste diploma is ondertekend betreden twee leraren het podium voor een stukje ontspannen cabaret. Niet zonder kritische noot, wel zonder het zure ondertoontje dat de onderwijswereld een beetje aankleeft. De rest van de leraren moet het podium op voor een lied. Soms heeft het voordelen om oud-leraar te zijn, want zingen kan ik beslist niet. Daarna krijgt een meisje de microfoon voor een dankwoord namens de geslaagden. Menig beroepsspreker kan nog wat van haar leren. Uiteindelijk luiden de laureaten ons uit met een lied en begint de receptie.

Ik spreek een trotse vader die zelf in 1978 bij mij eindexamen deed. Ik complimenteer Sebastian met zijn voortreffelijke profielwerkstuk over de Balkanoorlogen. Ik praat met Bonny en haar ouders over haar plannen om aan de andere kant van de globe te gaan studeren....misschien. Ik heb het met andere oud-leerlingen over hun plannen en vaak ook over hun twijfels en onzekerheden. Mooi zo'n VWO-diploma, maar wat nu? Opvallend vaak hoor ik bedrijfskunde en rechten. Tegen sommigen zou ik willen zeggen: ga toch studeren wat je écht interessant vindt. Aan het einde van de avond verlaat ik met enkele oud-collega's het gebouw. Als gewoonlijk ben ik op de fiets. Het giet van de regen. Doorwaternat kom ik thuis.

©Kees Klok