Delphi,
de omphalos (navel)
van de wereld. Het blijft een mooi verhaal. Zeus die twee adelaars op
pad stuurde, in tegengestelde richting. Boven Delphi ontmoetten zij
elkaar. Het bewijs was geleverd: Delphi was het middelpunt van de
aarde. Onlangs heb ik het weer eens mogen vertellen, en wel ter
plekke, aan een groep leerlingen van VWO-6. Oud-leerlingen, die ik
nog les heb gegeven in de brugklas en de tweede, voor ik het
onderwijs verliet.
We
waren 's morgens in alle vroegte met een touringcar uit Athene
vertrokken, om de toeristische drukte voor te zijn. Een rit die
almaar mooier werd naarmate we het doel naderden. Delphi is een van
de fraaiste plekken die ik ken. Met enige vrees zag ik daarom zo'n
twintig kilometer voor het heiligdom op een bergkam een rij
windmolens, die het landschap ontsierden. Ik ben wel voor
windenergie, maar niet ten koste van alles. Zeker niet in een land
dat door zijn klimaat veel meer energie uit de vele malen
efficiëntere zonnepanelen kan halen.
Via
Arachova (gelukkig daar nog geen windmolen te zien) arriveerden we in
Delphi, waar ik mijn verhalen op de jongelui kon loslaten. Het had
heel wat voeten in de aarde voor ik als gids kon optreden. Het is in
Griekenland ten strengste verboden in musea of bij monumenten te
gidsen als je daarvoor geen vergunning hebt. Daar is iets voor te
zeggen, je verwacht van een gids een zekere deskundigheid en niet
iedereen heeft die. Voor docenten geschiedenis of klassieke talen die
hun eigen leerlingen rondleiden, wordt echter een uitzondering
gemaakt, maar daarvoor moet wel een aanvraag worden ingediend en
Griekenland zou Griekenland niet zijn als dat niet met veel
bureaucratische rompslomp gepaard gaat. Gelukkig nam het reisbureau
die taak op zich en zo werd ik in de week dat we door Hellas reisden
weer even officieel, zij het onbezoldigd, leraar geschiedenis aan
mijn oude school.
Delphi
was een hoogtepunt van een prachtige reis. Alleen al in het museum
hadden we het grootste deel van de dag kunnen doorbrengen. Uiteraard
wilden de stoerste leerlingen het hogerop zoeken, letterlijk, om op
de atletiekbaan, net als de oude Grieken, een sprintje te trekken. De
weg daarheen leidde langs de Apollotempel, waar de Pythia orakelde,
het theater en de vele schatkamers. Dat alles overgoten door de
Griekse zon en doortrokken van duizenden jaren geschiedenis. Er was
niemand die blasé
reageerde, in de trant van 'dit weten we allemaal wel.' In tegendeel,
iedereen leek diep onder de indruk van de magische sfeer rond de
navel van de wereld.
Uiteindelijk
moesten we de terugreis aanvaarden. Ja, weer langs die windmolens,
waarvan er niet één
in werking was. Dat kan toeval zijn. We maakten een omweg om het
klooster van Ossios Lukas aan te doen. Ook mooi gelegen en eveneens
bijzonder om te zien, maar het is daar niet de omphalos en vergeleken met de oudheid is Byzantium al bijna moderne tijd.
Hoewel, dat de meisjes hun blote benen moesten bedekken met een lange
rok die ze kregen uitgereikt, dat vonden ze toch wel wat middeleeuws.
Eerder
gepubliceerd in Griekenland Magazine, winter 2015