Razende Bol

De donkere dagen voor kerst kleven aan de gevels en de kale bomen. Ergens op de kust bij Texel ligt een aangespoelde walvis dood te gaan. Hij beheerst al dagen het nieuws. Zelfs het uitmoorden van een basisschoolklas in de VS, door de zoveelste loslopende gek, heeft hem niet helemaal uit de media verdreven. Te zwaar om terug naar zee te worden gesleept, te zwaar om te overleven in ondiep water, ook al is het een zoogdier. Steeds als er een walvis aanspoelt is er sensatie, dat was al zo in voorgaande eeuwen. Als het dier leeft is de opwinding nog groter. Het blijkt een taai beest. Artsen hebben een slaapmiddel toegediend om hem sneller te laten sterven. De zee wikt, maar de mens beschikt. Hij leeft voort met een zekere hardnekkigheid. Straks zal zijn dood voor ruzie in de Kamer zorgen. De Partij voor de Dieren slijpt al de messen. Ondertussen bevoorraden de vuurwerkwinkels zich, omdat knallen met Oud & Nieuw zo leuk is voor de hond en de kat.

Ik zit in 'Grand-café Brinkman'. Op de bovenverdieping. Mijn vaste tussenstop als ik op weg ben naar een bijeenkomst van de Haarlem Branch van de Dickens Fellowship. Ik ben onverwacht vroeg. De meeste wedstrijden van DFC zijn afgelast. Het was stil in het clubhuis, waar ik vanmorgen als vrijwilliger de bar bemande. 'Ga maar naar huis,' zeiden de dames van de keuken, 'wij doen de bar er wel bij.' Ik stuurde een sms-je aan M., oud-leerlinge en trouw lezeres van mijn boeken, met wie ik weleens koffie drink. M. antwoordde niet, zij heeft waarschijnlijk een vlucht, zodat ze nu aan de andere kant van de wereld boven een of andere krioelende metropool hangt. Ik heb geprobeerd A. te bellen, mijn bevriende Haarlemse schrijfster. Ik stuitte op het antwoordapparaat. Ik heb haar bericht waar ik zit en tot hoe laat, maar naarmate de tijd verstrijkt neemt de kans af om mee te drijven met haar speelse geest en te genieten van haar ogen. De ogen van A. zijn gedichten, al schrijft ze meestal proza.

Elektrische kaarsen en waxinelichtjes binden de strijd aan met de droefheid buiten. Daar, op de verregende Grote Markt, jubelt een Jezuskoortje huiveringwekkende liederen. Binnen is er niets van te horen, want de muziek staat onaangenaam hard. Brinkman is één van die etablissementen die aan sfeer zouden winnen als de geluidsboxen met de lorrenboer werden meegegeven. Het zal niet gebeuren. Het menselijk oor dient geprikkeld. Of het nu door te luide muziek is of door jammerverhalen over een zielige walvis op een zandbank die Razende Bol wordt genoemd.

©Kees Klok