Keurig op schema

In 2015 verscheen bij uitgeverij Liverse mijn boek Het is er niet van gekomen, dat bestond uit vijftig brieven die ik schreef aan mijn in 2007 overleden vrouw Stella. Een 'eenzijdige dialoog', een roman in brieven, een exercitie in het epistolaire genre. Ik ben ook na het verschijnen van het boek Stella brieven blijven schrijven, wat uiteindelijk moet resulteren in een tweede, omvangrijkere roman in brieven. Een aantal van die brieven zijn in de loop der tijd op dit weblog gepubliceerd, enkele ook in het literaire tijdschrift Ballustrada. Brieven die hun uiteindelijke, soms nogal gewijzigde vorm, gaan vinden in het boek, dat dit najaar, of, haast hebben we niet, in het voorjaar van 2020 verschijnt. Tegen de tijd dat het zover is, volgt wellicht nog een voorpublicatie, maar voorlopig is dit de laatste brief aan Stella op mijn weblog. Geschreven tijdens mijn verblijf aan het Nederlands Instituut in Athene.

Lieve Stella,

De zon heeft ons vandaag in de steek gelaten. Nu en dan druppelt het een beetje. Het gebeurt vaker dat ik mijn neiging om met het weerbericht te beginnen niet kan onderdrukken, maar het stralende meisje met uitzicht op de Akropolis was er vandaag weer. Dat maakt het begin van de zaterdag goed. Ik heb mij na het ontbijt in mijn kamer teruggetrokken om tijdens het schrijven te luisteren naar Studio De Witt. Dordrecht in Athene en dat allemaal dankzij de zegeningen van het internet. 

Ik moet ineens denken aan de reis die ik in 1980 door Ierland maakte, samen met Marion [Vomberg], Herbert [Bos] en Thijs [Waaifoort]. Wifi en mobiele telefoons kenden we nog niet. Ergens in een plaatsje aan de westkust wilden we naar huis bellen, om even te laten horen dat het ons goed ging. Dat moest via een telefooncel met nog een laat negentiende-eeuwse haak en een slinger. Na enig geslinger kregen we contact met de centrale. We gaven die het nummer door, waarna we ophingen. Na een minuut of vijf belde de centrale terug en moesten we als de bliksem munten in een gleuf gooien, anders werd het contact weer snel verbroken. 

Nu hebben we de wats-ep en wie weet op wat voor manier we over vijftig jaar communiceren. 'Beam me up Scotty!' Of de mensheid bestaat tegen die tijd niet meer. De Noord-Koreanen zijn weer met raketten aan het spelen, ik bedoel maar, en in Nederland worden overal bomen gerooid in naam van de biodiversiteit, die van levensbelang wordt geacht, maar zonder bomen geen zuurstof en waar blijf je dan met je levensbelang? Als ik niet zo'n hekel aan idealisten en activisten had, zou ik een beweging oprichten om de wereld te redden. 

Waarom die hekel, zul je misschien vragen. Tja, waarom? Ik denk vanwege dat altijd opgeheven vingertje, dat moralisme, dat voor je het weet overgaat in betutteling, en vaak het fanatisme. Aan dat soort lui hebben we het te danken dat we niet meer in het café mogen roken, straks zelfs buiten op het terras niet meer. Niet dat het mij echt raakt, want als ik weer zou willen gaan roken doe ik dat wel thuis, of hier in Griekenland, waar niemand, inclusief de president, zich iets van een rookverbod aantrekt. 

Een kennis van mij zette een foto van zijn hamburger op Facebook. Waarom iemand in godsnaam een foto van een hamburger op Facebook wil zetten is mij een raadsel, maar daar gaat het nu niet om. Een lokale dierenactivist met een rare naam, vast weer door een of andere Indiase zweefvlieger geïnspireerd, begon een scheldkanonnade vanwege die hamburger en dat was nog mild. Soms schieten ze een politicus dood. Weet je nog? We waren op Cyprus toen paljas-Pim werd neergeschoten. Die man heeft niets dan onzin verkondigd en is voor een flink deel debet aan het feit dat we nu zoveel ongeletterde idioten in de politiek hebben, maar dat is nog geen reden om iemand dood te schieten. Ik bedoel maar. Ik moet niet aan zo'n beweging beginnen. Ik zou niemand willen doodschieten, maak je geen zorgen, maar ik zou binnen de kortste keren ook met mijn wijsvinger zwaaien en het beter weten dan een ander en dingen willen verbieden. Het stemrecht voor domme mensen, bijvoorbeeld. Ik zat niet voor niets zesendertig jaar in het onderwijs, dus je zou kunnen zeggen dat ik ervoor heb doorgeleerd.

Ken u zelf, zeg ik altijd maar. Heel bijbels, waaraan je kunt zien dat ik keurig zes jaar zondagsschool heb gevolgd. Prachtig die wijsheden en verhalen, een geweldige collectie briljante verzinsels. Ik smulde altijd van verhalen als dat over Jozef en de vrouw van Potifar, of van David, die er bij Bathsheba in wilde. Moord, doodslag, landverraad, enge plagen en ziekten, natuurrampen met dubieuze afloop, overspel, het staat er allemaal in, maar geschiedenis is het niet. Wel goed materiaal voor spannende films, alhoewel, die mannen, die soms onnoemelijk veel ouder werden dan wij nu, denk maar aan Methusalem, deden het maar al te vaak met veel te jonge meisjes. Voor je het weet staan ze aan de deur met een arrestatiebevel.

Een actiegroep is dus niets voor mij, dat wilde ik maar even zeggen. Dat was leuk op mijn zestiende, toen de oudere generatie er, volgens ons, veelbelovende en alleswetende jongeren, allemaal geen reet meer van begreep met hun niet ophoudende gezanik over de oorlog. Nu ben ik daar echt te oud voor geworden. Ik zie me al voor gek lopen met een mallotig petje op en een bord 'Roken moet mogen!'

Bij Zorbas hadden ze gisteren levende muziek. Toch was het tot mijn verbazing minder druk dan op voorgaande avonden. Aan de muzikanten, een duo met gitaar en bouzouki zal het niet liggen. Op mijn verzoek speelden ze het favoriete lied van Frans van Hasselt en dat deden ze zo mooi, dat ik aardig heb bijgedragen in de kosten. Voor een Hollander dan. 

Het is nu bijna acht jaar geleden dat Frans overleed, maar hij is nog altijd aanwezig. Niet alleen zijn portret in Zorbas, met in het kort het verhaal van zijn leven, maar er wordt nog regelmatig over hem gesproken. Hij zou nu negentig zijn geworden, tegenwoordig niet zo heel bijzonder meer, al haalt iemand zelden de leeftijd van jouw tante Parthena. Honderdzeven, maar die werd dan ook in de Kaukasus geboren. Op het eiland Kithyra hebben ze ook zo'n tovermiddel waardoor mensen heel oud worden, maar, zoals ik al eerder schreef, het moet wel leuk blijven, dus niet allerlei gebreken, maar de geest scherp en zonder voortdurend kwijlen. Nu en dan een leuk meisje erbij, net als in de bijbel, wordt op prijs gesteld. Jij bent gelukkig niet jaloers. Naast idealisten en activisten kan ik jaloerse mensen slecht verdragen. 

Morgen ben ik hier alweer voor het laatst. Ik lig met het boek keurig op schema. Je kunt hier goed werken, ondanks bouwvolk bij de buren, dat af en toe een geweldig lawaai maakt. O Glykys, het Atheense Visser, en Zorbas zijn makkelijk beloopbaar, zelfs met mijn achillespees, die zich nogal wisselvallig gedraagt. Ik wil er niet te veel over klagen. 
Langzamerhand beginnen de reiszenuwen al een beetje op te spelen, alsmede de vraag of ik maandag de metro naar het vliegveld zal nemen of een taxi. Naar het metrostation Syntagma is het een klein kwartier lopen. Een probleem van niks, maar gelukkig heb ik nog twee dagen om er over na te denken. 
Ik liep mij almaar af te vragen op wie het stralende meisje met uitzicht op de Akropolis toch zoveel lijkt en nu schiet het mij ineens te binnen: op Sandra Sangiao die prachtige zangeres van het Barcelona Gypsy Klezmer Orchestra. Daar heb ik even niet van terug!

In gedachten, altijd,

Kees

Athene, 4 mei 2019

Foto: auteur