Roeiboot

Holland op z'n mooist heet de tentoonstelling in het Dordrechts Museum waar ik dit schilderij van Willem Maris fotografeerde. Wat koeien, een paar eenden, zes bomen en een sloot. Wat moet je er mee? Waarom kan ik er zo lang naar kijken, steeds weer? Misschien door een verlangen naar zo'n mooie zomerdag, de warmte zindert door het canvas, met nauwelijks wolken, een zacht briesje en het gezoem van insecten dat de stilte benadrukt. Het verlangen naar een tijd die ik nooit heb meegemaakt en die nooit meer terugkomt. Naar een landschap dat mijn grootvader als jong ventje nog heeft gekend.

Het is een landschap waarin hoogspanningsmasten, woontorens, de tenenkrommende 'skyline' van steden als Rotterdam en Den Haag of de spuuglelijke windmolens van de 21e eeuw ontbreken. Bij mooi weer ga ik weleens op zoek naar zo'n landschap. Dan fiets ik over mijn eiland, of ik waag de oversteek naar de Alblasserwaard, waar ik lang geleden bij mooi weer met mijn vader op de Graafstroom ging vissen. Pa huurde dan een roeiboot, die we ergens in het riet legden. Visserslatijn spraken we niet. Omdat hij niet zo handig was ging zijn lijn steevast in de war of verloor hij zijn dobber. Hij had het vaak niet in de gaten als een vis aan zijn aas knabbelde. Een heel enkele keer werd er een voorn gevangen of een brasem. Die moest ik dan voor hem van de haak halen, anders leed de vis, die altijd weer werd teruggezet, te veel.

Ik stel mij het paradijs voor als die uren in het riet, dat zacht wuivend, zoals het hoort, het zicht benam op alle lelijkheid die de mens de afgelopen honderd jaar het landschap heeft ingerommeld. Dat paradijs is verdwenen, daar zorgen speedboten en waterscooters wel voor. Het landschap waarnaar ik als onverbeterlijk romanticus op zoek ga, zal ik niet vinden, tenzij ik op pad ga in streken die mij veel te veraf zijn. Daarom ga ik nu en dan een uurtje naar een schilderij als van Willem Maris kijken. Dan zie ik mijn vader weer, met dat kleine ventje en die hengel, klunzig manoeuvreren met een roeiboot.