Droevige ondertoon

Ik vind Μια μέρα σαν αυτή (Zo'n dag) wel een mooie titel voor mijn Griekse bundel. Die komt, als alles loopt zoals bedoeld, dit voorjaar uit bij Loxias in Thessaloniki. Loxias is een boekhandel, annex kafeneion, annex bistro, annex uitgeverij. Voor elk wat wils, voor de maag en voor de geest. Als ik in Thessaloniki ben, is het kafeneion mijn vaste plek, zoals poffertjessalon Visser dat in Dordrecht is. In Visser wordt op 13 februari deel vier van mijn literaire dagboeken gepresenteerd, onder de titel Mijn koffers gepakt. Wanneer er een presentatie is van Μια μέρα σαν αυτή, weet ik nog niet. Ergens in het voorjaar. In het kafeneion, met muziek, voordrachten en tsipouro.

De eigenaar van Loxias, Ioannis Kyprianidis, is allereerst boekhandelaar en uitgever, de andere activiteiten laat hij aan zijn personeel over. Het kafeneion is een trefpunt van kunstenaars, schrijvers en intellectuelen. Ooit schreef ik dat het een plaats is om de crisis te vergeten. Dat is nog steeds zo, al komt de economische en sociale catastrofe die Griekenland heeft getroffen er wel vaak ter sprake. Ioannis Kyprianidis, door personeel en stamgasten aangesproken met Loxias, is een charismatische man, met een gezond gevoel voor humor en ironie. Een ouderwetse boekhandelaar, die heel veel weet van boeken en schrijvers. Een soort wandelende letterkundige encyclopedie. Voor zijn terugkeer naar Griekenland, eind jaren tachtig, was hij zeventien jaar apotheker in het Italiaanse Ferrara. Een veelzijdig man met wie ik bevriend raakte toen ik na het overlijden van Stella Loxias ontdekte en al snel stamgast werd.

Μια μέρα σαν αυτή is een selectie uit mijn poëzie. Een deel daarvan is nog door Stella gemaakt. Zij koos ooit een aantal gedichten uit, vertaalde die en publiceerde ze in verschillende Griekstalige, literaire tijdschriften. Ik dacht dat het daar bij zou blijven. Op een keer vroeg Loxias mij om met enkele Griekse dichters op te treden op een literaire avond in het kafeneion. Bij mijn voordracht in de Thracische sociëteit in Thessaloniki, vorig jaar mei, zat hij op de voorste rij. Daarna wilde hij een bundel van mij uitgeven. De rest van de selectie heb ik zelf gemaakt. Die gedichten zijn vertaald door Nadia Poulou. Mijn Grieks is niet goed genoeg om vanuit het Nederlands naar te vertalen (je moet trouwens nooit vertalen vanuit je moedertaal naar een andere, is mijn mening, uitsluitend andersom, tenminste, als het om poëzie gaat). Mijn Grieks is wel goed genoeg om te kunnen oordelen dat beide vertaalsters uitstekend werk hebben afgeleverd.

Ik zie uit naar die bundel en naar de avond waarop hij wordt gepresenteerd. Een vreugdevolle gebeurtenis met een droevige ondertoon. Twee vrouwen die veel voor mij hebben betekend, de ene als geliefde en inspiratiebron, de andere als inspirerend dichteres en als mens, kunnen er niet meer bij zijn. Daarom wordt het boek opgedragen aan Stella Timonidou-Klok (1946-2007) en aan Niki Marangou (1948-2013).

©Kees Klok