donderdag, februari 05, 2015

Brieven aan Stella (46)




Lieve Stella,

Vanmiddag ben ik naar de film over Michiel Adriaansz. de Ruyter geweest, in The Movies. De zeeheld die zeer tot mijn verbeelding sprak toen ik een kind was. Al die verhalen, die niet alleen op school werden verteld, door meester De Kramer, maar ook thuis, door tante Christien. Haar verhalen waren historisch niet altijd juist, maar wel spannend. Ik denk dat zij uiteindelijk het zaadje heeft geplant waaruit mijn belangstelling voor geschiedenis is gewassen. Opmerkelijk trouwens dat zij als rooms-katholieke vrouw zo diep Oranjegezind was. Ik heb altijd meer voor de Staatsgezinden gevoeld. Volkomen daarmee in strijd is mijn sympathie voor de royalisten in de Engelse burgeroorlog. Wij moesten voor het Havo-examen twee scripties maken voor geschiedenis. De eerste die ik schreef, ging over Charles I en de Engelse burgeroorlog. We moesten trouwens ook twee scripties schrijven voor aardrijkskunde, vijfentwintig boeken lezen voor Nederlands en voor elk van de vreemde talen vijftien. Ik had een zogenaamd pretpakket: Nederlands, Frans, Duits, Engels, aardrijkskunde en geschiedenis. De pret bestond dus uit vier scripties schrijven en zeventig boeken lezen.

Ik spreek over 1968, toen het Havo zich moeiteloos kon meten met, nee, beduidend zwaarder was dan het huidige Vwo. Ik ben allerminst iemand die roept dat vroeger alles beter was, maar zo'n dertig jaar afbraak en kaalslag hebben het onderwijs getekend. Toen ik na de Pedagogische Akademie geschiedenis ging studeren had ik veel baat bij dat 'pretpakket,' want er werd, terecht, van uitgegaan dat een aankomend historicus Frans, Duits en Engels las en ook precies wist waar de te bestuderen gebeurtenissen zich op de aardkloot hadden afgespeeld. Ik ben mij pas met de geschiedenis van het moderne Griekenland gaan bezighouden toen ik behoorlijk Grieks kon lezen. Ik vind dat niet meer dan logisch. Jammer dat het onmogelijk is om alle talen waarin op aarde wordt geschreven te lezen. Het zal mij ook nooit lukken om die meer dan anderhalf miljoen publicaties over Napoleon te lezen. In de jaren negentig brachten we, tijdens de scholenuitwisseling, met leerlingen de wijnmakerij van Boutaris in Stenimachos. Daar werd ons de opslagplaats getoond, waar volgens de gids anderhalf miljoen flessen wijn lagen. Ik houd het op honderdvijftigduizend, maar ook die krijg ik van mijn levensdagen niet opgedronken. Het zijn dingen die je maar gelaten moet accepteren. Tijdens dat bezoek was er voor de jongelui een wijnproeverij georganiseerd. Ze waren veertien, vijftien jaar, maar het was natuurlijk nog voor de tijd van de Grote Betutteling.

Het viel mij op dat de Engelse oorlogsschepen tijdens de verschillende zeeslagen de Union Jack voerden. Ik dacht dat die pas werd ingevoerd toen de unie tussen Engeland en Schotland tot stand kwam, in 1707, maar hij stamt uit de tijd dat Engeland en Schotland een personele unie gingen vormen onder James I (1610-1625). Het is natuurlijk maar een detail, maar goed dat ik het toch even heb uitgezocht. Met een borrel op roep je er gemakkelijk iets onterechts over op Facebook of Twitter en sta je achteraf voor aap. Een deel van de film is opgenomen in Zierikzee, maar er zijn ook wat opnamen gemaakt op de Pottenkade, hier in Dordt. Ik wandel daar graag, omdat het een prachtig stukje Dordrecht is, waaraan ik ook enkele romantische herinneringen bewaar. Eerder schreef ik je over mijn idee dit huis over een paar jaar te verkopen, om binnen de stadsgracht te gaan wonen. Een huisje op de Pottenkade zou te klein zijn, maar een aardig appartement ergens in de buurt rond de Grotekerk, dat lijkt me wel iets. Je woont dan wel buitendijks, maar als je op een eerste of tweede etage zit, is dat geen probleem, dunkt me. Ach, het is een zorg voor later. Eerst maar zien dat ik mijn spullen uit het Schrijfhuis verhuisd krijg. Ik zou vandaag worden gebeld door een verhuisbedrijf dat een Griekse partner heeft, maar de telefoon heeft gezwegen. Ik zie het er nog van komen dat ik met een huurbusje naar Thessaloniki moet om de boel op te halen. De gedachte alleen al is goed voor een paar uur slapeloosheid.

Vanmorgen heb ik weer een paar uur lekker gewerkt aan de literaire wandeling. Jouw gedicht Mondscheinsonate bij Dordrecht komt er ook in, als we op het Groothoofd zijn. Ik haal er steeds weer nieuwe dingen bij. Als ik niet oppas wordt het een boek in plaats van een folder. Het kan ook dat ze hem op internet zetten in plaats van een folder te drukken, maar dat is iets waarover ik mij niet druk hoef te maken. Ik denk dat ik eigenlijk wel materiaal heb voor twee wandelingen. Eerst deze klus maar eens klaren, ik heb toch al de verkeerde neiging om met een handvol verschillende dingen tegelijk bezig te zijn. Dat leidt tot chaos in mijn kop. Vanmorgen vroeg schreef ik mijn stukje voor FC Dordrecht (voor de wedstrijd van zaterdag, tegen ADO), maar door allerlei dingen waarmee ik daarna druk was, vergat ik helemaal om het naar Emile van de Velde, mijn partner in crime, te mailen. Dat bedacht ik opeens vanavond, toen ik thuis, na de film, in de uiensoep stond te roeren. Ik vergeet ook nogal eens e-mails tijdig te beantwoorden. Als je een brief krijgt, heb je iets tastbaars in handen, maar die mails zakken al snel weg naar de diepere regionen van de computer, waardoor je ze zo vergeet.

Zaterdagavond ben ik naar het theater van Inter Amicos geweest, naar de voorstelling Met zingen is de liefde begonnen, naar aanleiding van Gedichtenweek. Een stuk over liefde en scheiding, haat en tederheid, waarvan de tekst uit bestaande gedichten bestond. Knap dat ze die tot een natuurlijk geheel wisten te weven. Ik bedoel: er werd niet gedeclameerd en je herkende de gedichten, als je ze niet kende, niet als zodanig. Niet alleen een hele prestatie van de acteurs, maar vooral ook van de regisseuse, Carmen Tatzreiter, die ook de gedichten had uitgezocht. Na afloop kregen we die mee in een boekje. Jammer dat ze er niet een kleine inleiding bij hadden geschreven. Dat leuke, intieme theatertje bestaat ook alweer ruim twintig jaar. We zijn er samen vaak geweest, vanaf de tijd dat jouw Nederlands zodanig was dat je de voorstelling kon volgen. Je zou genoten hebben. Theater en poëzie, dat waren de belangrijkste dingen in je leven.

In gedachten, altijd,

Kees

Dordrecht, 2 februari 2015

Afbeelding: Schoolplaat door J.H.Isings naar een schets van Willem van de Velde de Oude.


Geen opmerkingen: