Brieven aan Stella (20)

Lieve Stella,

De zon schijn in het Byzantijnse rijk, althans op de plek waar ik mij bevind. Ik ben net terug van dokter Tsantilas, chirurg, die de hechtingen uit mijn vinger heeft gehaald. Ik was in een kwartier uit en thuis. Het is in de buurt, op Lambraki, en ik hoefde nog geen vijf minuten te wachten. Een echte doctor, want hij is gepromoveerd. In tegenstelling tot al die verhalen die je hoort over geknoei met de rekening, kreeg ik keurig, zonder ergens om te vragen, een kwitantie voor het juiste bedrag. Twee tientjes en een prettig weekeinde gewenst. Ik had hem nog iets willen vragen over mijn kop, maar bedacht me. Een chirurg moet je niet lastigvallen met een dermatologisch probleem.

Gisteren bij Inglis at ik fava en gesauteerde paddestoelen van een voor mij onbekend merk. Tegen het einde van de maaltijd verscheen er een kloppende, rode vlek op mijn voorhoofd. Het ging daar ook opzetten. Een allergische reactie, denk ik, al zou ik niet weten waardoor, maar ik heb, net als toen ik een kind was, ook weleens last van een plaatselijke galbult. Hoe dan ook, thuis heb ik maar zo'n anti-histaminepilletje genomen, dat ik ook gebruik tegen hooikoorts. Het trok van lieverlee weg. Nu zit er alleen nog een bultje. Het kan ook een insect zijn geweest. Je bent er wel bij, maar je hebt niet overal ogen. In ieder geval heb ik geen insect gezien, maar om daar nou bij een chirurg navraag over te doen. Ik heb er maar wat fenistil op gesmeerd. Daar zit dimetindene maleate in. Ook tegen de histamine. Baadt hij niet, enzovoorts. Jij had altijd geluk als er ergens muggen waren, want die gaven onveranderlijk de voorkeur aan mijn bloed.

Ik lees De Middellandse Zee van Fik Meijer. Gaat niet alleen over de geschiedenis van het zeegebied, maar ook over zijn persoonlijke banden ermee. Hij schrijft zoals hij vertelt. Ik heb nooit college bij hem gelopen, maar ik hoor hem regelmatig op de radio. Het is een genoegen om te lezen en dat ook nog eens met de Middellandse Zee om de hoek. Straks zit ik er weer middenin, want ik ga even op retraîte naar Skyros. Weer met dat kleine propellervliegtuig vanaf hier. Ik wilde eerst via Athene en daar overnachten om Vaso en Alexis te zien, maar die komen binnenkort hierheen, nog voor ik weer vertrek. Ik ben van plan om Vaso een ruime keuze te laten maken uit jouw bibliotheek. Die kan niet helemaal mee naar Nederland als ik afscheid neem van het Schrijfhuis, dus moeten Vaso en Marina de boeken maar onderling verdelen. Dat staat tenslotte ook zo in mijn testament. Nu ben ik nog niet van plan om het anker te lichten, zoals Gerard Reve dat zegt, maar dan is dat alvast maar gebeurd. De bijzondere boeken houd ik wel. Wat moet er met al het studie- en onderwijsmateriaal gebeuren, dat jij in al die jaren hebt verzameld?

Gisteravond hebben Ioannis en ik in Loxias langdurig zitten filosoferen over het onderwijs, of liever, over het taalgebruik in het onderwijs. Over de vraag hoe je de taal zo gebruikt dat je dieper komt dan de weetjes en de feiten. Dan kom je al gauw bij de etymologie terecht, Ioannis zijn grote liefde. Ik vertelde hem dat jij ook gefascineerd werd door etymologie. Weer een reden om te betreuren dat we Loxias niet tijdens jouw leven hebben ontdekt, een feit dat mij steeds meer een raadsel wordt. Jullie zouden avondenlang over etymologie hebben kunnen praten. Omdat Patrick Modiano de Nobelprijs voor literatuur heeft gekregen, deed Ioannis mij zijn roman ΑΝΘΗ ΕΡΕΙΠΙΩΝ (FLEUR DE RUINE) cadeau. Mooi om mijn Grieks bij te houden, dat ik tegenwoordig vlotter lees dan Frans. De vertaling is van Manolis Kornilios. Zo blijkt mijn voornaam ook een Griekse achternaam te kunnen zijn. Het is een uitgave uit 1992 alweer, van Odysseas. Die uitgeverij bestaat niet meer, omdat de uitgever inmiddels is overleden. Het wordt dus misschien wel een zeldzame editie.

Soms begrijp ik Ioannis niet helemaal. Hij klaagt voortdurend dat het slecht gaat met de zaak. Gisteren was het inderdaad weer eens angstwekkend leeg, maar het was overal stil in de buurt. Hij wil echter wel de rest van mijn gedichten (dus alles buiten wat in de Griekse bundel staat) laten vertalen voor een tweetalige, Grieks-Nederlandse, uitgave. Ik zie het er niet zo direct van komen, maar mocht het ooit gebeuren dan lijkt het mij beter, alleen al vanwege de efficiëntere werkwijze, dat Liverse de uitgave verzorgt en Ioannis zich toelegt op de publiciteit en verkoop in Griekenland en op Cyprus. Ik bewonder wel in hem dat hij ondanks crisis en tegenslagen de moed erin houdt. Ik ben alweer vergeten te vragen of hij eigenlijk wel recensie-exemplaren van mijn Griekse bundel heeft verstuurd en of daar al enige reactie op is gekomen. Ik had bij USP ook naar jouw bundel moeten vragen. De afspraak is dat jouw royalty's en die van mijn Afrodite en Europa jaarlijks worden gedoneerd aan het kankeronderzoek van het Theogenio-ziekenhuis, maar ik wil weleens weten hoeveel dat dan is.

Toen ik jou leerde kennen, verbaasde jij je er over dat Nederlandse ouderen niet bij hun kinderen introkken, maar naar een bejaardenwoning gingen. Vanmorgen om half acht brak alweer de eerste uit van de serie dagelijkse ruzies tussen tante Betje van beneden en haar oude moeder. Twee kijvende wijven nog voor je ontbijt. Ze zijn alweer bezig. Het gescheld en gekrijs gaat door alle muren heen. Het zal zo wel doorgaan tot een van de twee er een keer in blijft. In Nederland zou de regering ook wel willen dat ouders bij hun kinderen introkken. Kunnen er nog meer bejaardenhuizen dicht en dan kunnen ze die oudjes bovendien nog korten op hun AOW. Ik ben blij dat wij geen kinderen hebben, zodat ik in de toekomst niet bij hen op het lekkende zolderkamertje naast de butagaskachel hoef. Ik denk nog weleens aan mijn moeder, die regelmatig zei: 'Jullie hoeven je nergens zorgen over te maken. Jullie worden verzorgd van de wieg tot het graf.' Een wijze vrouw, mijn moeder, maar ook zij was geen helderziende.

In gedachten, altijd,

Kees

Foto: auteur