zaterdag, december 27, 2014

Brieven aan Stella (34)




Lieve Stella,

Vannacht is de eerste sneeuw van deze winter gevallen. Toch nog onverwacht snel. Vanmorgen heb ik de laatste geraniums binnengehaald, want het is rond het vriespunt. Twee bloeiden er nog, want echt gevroren heeft het voor vannacht nog niet. Toen ik gisteravond uit Utrecht kwam, werd in de trein al omgeroepen dat 'morgen vanwege de verwachte sneeuw met een winterdienstregeling wordt gereden.' 'Be prepared,' was de leuze tijdens de blauwe maandag dat ik welp was en met zo'n groen petje op naar de Kuipershaven fietste, waar de bijeenkomsten waren. Samen met Japie van der Leer, die, zoals L.H. Wiener dat zo prachtig uitdrukt 'is verdwenen in de mist der mensen.' Ik ben er wel voor, voor prepared zijn, maar je kunt het overdrijven. Het leek erop dat de NS al in paniek was voor één vlok sneeuw op de rails lag. Vanmorgen was de sneeuwval hoofdonderwerp in het nieuws. Het hysterische roofstaatje aan de Noordzee wentelt zich in de nieuwste hype. Dat de tuin er heel even feeëriek uitziet, valt niet te ontkennen en dat het straks een gore, gladde blubberzooi wordt in de stad evenmin. Op de Pedagogische Akademie had ik les van de dichter Albert Donk. Hij publiceerde in die tijd een bundel met de titel Pik in, 't is winter. Nou, dat doen we vandaag dan maar.

Toen ik vanmorgen de gordijnen opendeed en de sneeuw zag, moest ik denken aan mijn eerste kerstvakantie bij jou in Thessaloniki. Hoewel het in de stad zelf niet erg koud was, lag in de bergen volop sneeuw. Jij hield van skiën, een vermaak waar ik mij nooit aan heb gewaagd. Op een dag reden we naar een piste in de buurt van Serres, een ritje van maar anderhalf uur, waar jij ging skiën, terwijl ik mij met een boek, sigaren en een fles wijn vast bij een open haard ging voorbereiden op de après-ski. Be prepared! Op de heenweg stopten we ergens op een stille plek, waar we een poosje in de zon en de sneeuw hebben gelopen. Ik gewoon in mijn korte jasje, want het woei niet en het was verbazend mild. Ik heb er geen foto's van, maar zo mooi als je toen was, in dat indrukwekkende landschap, dat staat voor altijd op mijn netvlies gebrand.

Na jouw overlijden, ja, gisteren was dat alweer zeven jaar geleden, hebben je ski's nog een paar jaar op de vliering van het Schrijfhuis gelegen, tot je nichtje Marina oud genoeg was. Toen heb ik ze aan haar gegeven. Na die ene keer zijn we nooit meer 'samen' gaan skiën. Voor je naar Düsseldorf kwam, ging je nog weleens met Anastasia en Socrates, maar daarna was het ook voor jou afgelopen. Een paar keer namen we ons voor om in de kerstvakantie naar Oostenrijk of Zwitserland te rijden, maar het is er niet van gekomen, ook omdat ik onder geen voorwaarde zelf op die latten wilde staan. We hadden een keer het idee om naar de Ardennen te gaan, je had je ski's toen in Düsseldorf liggen, maar daar kwam ook iets tussen. We hebben een mooi reisje door de Ardennen gemaakt, later, met Vaso er bij, toen ze stage liep bij de EU in Brussel, maar dat was in het voorjaar, toen er al lang geen sneeuw meer lag. Dat reisje zou ik weleens over willen doen, maar niet alleen. Hoewel, ik zie altijd op tegen alleen reizen, maar achteraf bevalt het meestal wel. Je hebt snel aanspraak als je alleen bent en als je geen zin in een gesprek hebt, is het gemakkelijk om je afzijdig te houden.

De kerst is voorbij, nu maar hopen dat de dagen gauw gaan lengen. De tijd raast bloedstollend snel voort, maar het winterse duister lijkt altijd lang te duren. Een voorbode van wat iedereen te wachten staat: ooit onherroepelijk terug de duisternis in. Dat is geen prettige gedachte, daarom dromen we van paradijzen met hemels licht, schone maagden en noem maar op. Daar is niets op tegen, als je maar niet gaat geloven in je dromen en fantasieën, want dat kan leiden tot moord en doodslag. Ik geloof wel in kerstengelen. Ik heb er woensdagavond twee gezien. Ik was uitgenodigd bij Bart en Claudia in Amsterdam, waar we een heerlijke, sfeervolle kerstavond beleefden. Je kent dat wel, lekker eten, goede wijn, een mooie sigaar en leuke, lieve mensen om je heen. Ook Marienke was er, net als Bart oud-leerling van mij. Iedereen was op zijn mooist gekleed, want wij zijn niet van de lorren. Claudia en Marienke zagen er prachtig uit: kerstengelen bestaan! De korte wandeling na afloop, naar hotel Casa-400, was een beetje ontnuchterend vanwege storm en regen, maar ik heb er prima overnacht. 'Was ik maar dertig jaar jonger,' dacht ik, toen ik 's morgens wat stram opstond uit het reusachtige bed, dan had ik ook een kerstengel, huppelend in de sneeuw op een berghelling in Griekenland.

Voor Cor Bal, een docent geschiedenis die ik via FC Dordrecht heb leren kennen (hij voetbalde tot voor kort bij Telstar), ben ik op zoek in mijn archief naar bruikbaar lesmateriaal dat ik misschien nog heb liggen. Dan kom je weleens wat onverwachte dingen tegen, zoals een pak brieven van rond de eeuwwisseling. Ze lijken mij de moeite waard om iets mee te doen, maar ik werk op het ogenblik al aan drie boeken tegelijk. Iets voor later misschien. Ik zal er eens een paar op mijn weblog zetten, om te zien wat voor reacties erop komen. In een van die brieven gaat het over ons bezoekje aan Athene, in januari 1999, toen wij bezig waren om Yannis Kontos te vertalen. We bezochten hem bij uitgeverij Kedros, waar hij als redacteur werkte. We hadden al eens iets van hem gepubliceerd in Maatstaf, dat kort daarna door de Arbeiderspers werd geliquideerd. De gedichten waaraan we toen werkten kwamen in 2000 in De tweede ronde, dat inmiddels ook om zeep is gebracht. Liquideren, het is een Amsterdams volksgebruik geworden. Van Kontos hebben we na die ontmoeting nog een bedankje gehad, nadat we een exemplaar van DTR hadden opgestuurd, maar daarna is het contact verwaterd. Ik heb geen idee of hij nog leeft en als dat zo is, dan zal hij ons langzamerhand wel zijn vergeten.

De radio meldt dat het treinverkeer in het zuiden van het land grotendeels stilligt vanwege de sneeuwval. Opa Klok, tot zijn pensionering machinist op zo'n stoere stoomlocomotief, zou verbijsterd zijn als hij het hoorde.

In gedachten, altijd,

Kees

Dordrecht, 27 december 2014

Foto: auteur





Geen opmerkingen: