Mussen

Het is een vergulde najaarsdag. Ik fiets via de Schapendijk naar de Kop van 't Land. Eigenlijk heet de Schapendijk Wantijdijk en uiteindelijk kom je op de Zeedijk, maar er is geen Dordtenaar die niet weet wat ik bedoel. Ik noem het deel van de Spuihaven tussen de Johan de Wittbrug en de St. Jorisbrug ook altijd Vriesehaven. Het heeft nog niet geleid tot de Apocalyps. Dat die op griezelige wijze naderbij komt ligt aan een oude man met raar strohaar en een veel jonger, vetzuchtig kereltje met een pruimenmondje dat iets heeft van de gleuf in een spaarvarken, die elkaar nu al weken bedreigen met de totale vernietiging. Ik ga er niet direct vanuit dat dit mijn laatste fietstochtje is, maar helemaal gerust ben ik er ook weer niet op. Onlangs heeft een dronken idioot in een café op de Voorstraat geprobeerd een barman met een hamer dood te slaan. Op alle niveaus deugt de mensheid maar matig, maar het vriendelijke huiskamercafé Fluitekruid is voor zulke neanderthalers te ver fietsen.

Het verbaast me dat het open is. Op maandag is er nogal wat horeca gesloten. Als vrienden van over de rivier mij willen bezoeken, roep ik altijd 'niet op maandag, dan is Dordt doder dan de Dode Zee.' Ik heb in het weekeinde een hoeveelheid korenwijn en een bierfestival achter de rug. De broekriem spant een beetje. Daarom houd ik het maar op koffie. Lekker uit de wind op het terrasje, met verderop het zachte gebrom van de pont naar Werkendam. Ik herinner mij een foto, op dat pontje, van Annemarie, mijn eerste vrouw en nog steeds een goede vriendin. Het was in de dagen dat ik nog zwartwit fotografeerde. Dan kon ik de boel zelf afdrukken. Kleurenfoto's waren mij te ingewikkeld. De jaren vijftig, toen ik nog heel klein was en kleurenfotografie allerminst gangbaar in de familie, noem ik de zwart-witte jaren, lees mijn boek Op koers er maar op na.

In de jaren vijftig werden er volop kernbommen uitgeprobeerd in de Stille Oceaan. Het was de tijd dat sommige longartsen reclame maakten voor het roken. Dat zou zegenrijk werken als je astma had. Het milieu moest nog worden uitgevonden. De mensen waren te druk bezig met het land opnieuw op te bouwen na de Tweede Wereldoorlog. Dat de oorlogsindustrie in Amerika vrolijk doordraaide, alsof Adolf Hitler in Berlijn nog steeds bezig was veertienjarige soldaatjes in de wang te knijpen, werd alleen door erg linkse rakkers bekritiseerd en naar erg linkse rakkers werd nog niet geluisterd. Je mocht geen seks hebben voor het huwelijk en als katholiek geen condoom gebruiken. Je had wel De Lach, een 'vies blaadje' dat uit de leesmap werd gehaald vanwege de kinderen. Onzedige vrouwen in bikini, genoemd naar het eiland waar veel van die kernproeven werden genomen.

Er fladderen volop vrolijke, bijna tamme mussen om mij heen. Grappige, hondsbrutale beestjes. In mijn tuin in de stad zie ik ze niet zo vaak meer. Ze zijn wat monochroom. Vogels uit de jaren vijftig.

Foto's: auteur